Zona ve Ozon Tedavisi
Zona (Herpes Zoster) şiddetli ağrı ve yanma hissine yol açan, iyileşmesi uun sürebilen akut bir hastalıktır. Ozon Tedavisi zonayı önleyebilir ve hastalığı kısa sürede kontrol altına almakta yardımcı olur.
İçindekiler
Zona Neden Olur?
Akut herpes zoster viral bir hastalıktır. Hastalığa suçiçeği virüsü (varisella zoster) neden olur.
Herpes zoster hemen hemen daima, fiziksel ya da duygusal stres gibi vücudun zayıf düştüğü bir durumda ortaya çıktığından, stres de bir hastalık nedeni sayılabilir.
Varicella Zoster virüsünün vücuda ilk girdiğinde yaptığı hastalığın adı Suçiçeği, bağışıklığın zayıflaması ile sonradan yaptığı hastalığın adı ise ‘Zona’dır. Tıbbi adı ise ‘Akut Herpes Zoster’dir.
Varisella Zoster virüsü hemen hemen daima, çocuklukta vücuda girer. Bulaşmayı takiben suçiçeği hastalığına yol açtıktan sonra, bağışıklık sistemi tarafından çoğalması kontrol altına alınır.
Suçiçeği virüsü sonradan başka hiçbir hastalık belirtisine yol açmaksızın bütün hayatınız süresince vücudunuzda yerleşik kalabilir.
Virüsün yerleştiği yerler omurganız boyunca yer alan duyusal sinir düğümleridir.
Belirgin bir hastalık tablosuna yol açmadan sessiz duran virüs, bağışıklığın zayıfladığı durumlarda sinir düğümlerinden sinir lifleri boyunca deriye taşınarak tek taraflı, ciltte kızarıklık ve uçuğa benzer su toplaması şeklinde döküntüler oluşturur.
Bu sinir düğümleri başta olabilir (trigeminal ganglion), veya omurga boyunca yer alan duyusal sinir düğümleri olabilir.
Zona Nasıl Bulaşır?
Akut herpes zoster zaten vücudunuzda olan bir virüsün yeniden hastalık oluşturmasıyla olur.
Herpes zoster olmanız için virüsün sizde önceden suçiçeği hastalığına yol açmış olması gerekir. Hastalık aylar/yıllar önce, çoğunlukla da çocukluk çağlarınızda vücudunuza girmiş olan suçiçeği virüsünün sinirlerinizi hastalandırmasıyla oluşur.
Suçiçeği hastalığına hiç yakalanmadıysanız, suçiçeği geçiren biriyle temas halinde sizde oluşacak ilk hastalık Zona değil, Suçiçeği hastalığı olacaktır.
Herpes zoster geçirmekte olan biri daha önce suçiçeği hastalığı geçirmemiş biriyle temas ederse ona virüsü bulaştırabilir.
Bulaştırıcılık sadece döküntülerin yeni çıktığı zaman, döküntülerle temas ile olur, yaralar tamamen kabuklanıp kapandığında bulaşıcılık kalmaz.
Ancak virüsün bulaştığı kişinin hastalığı zona değil suçiçeği hastalığı şeklinde seyredecektir. Belirtiler ise klasik suçiçeği belirtileridir: Ateş, ciltte kızarıklık ve su toplamış sivilcelere benzer döküntüler, kaşıntı.
Suçiçeği etkeni varicella zoster virüsü (VZV) ile doğal enfeksiyon geçirmiş veya suçiçeği aşısı olmuş herkes bağışıklığı zayıfladığında herpes zoster geliştirebilir.
Suçiçeği aşısı olan çocukların, suçiçeği geçirmiş olan çocuklara kıyasla herpes zoster riski daha düşüktür. Ancak suçiçeği aşısının Akut Herpes Zoster’e yol açtığı vakalar da vardır.
Zona Hastalığında Ağrı
Hastalığın ilk ve en rahatsız edici belirtisi ağrıdır. Akut herpes zosterin en yaygın ve güçten düşürücü komplikasyonu olduğu söylenebilir. Ağrı şiddetli veya çok şiddetli olabilir. Kaşıntı da, ağrının en hafif hali olarak, zona başlangıcında sık görülen ve rahatsızlık veren bir belirtidir.
Akut herpes zoster bazen benzer şekilde yayılan uçuk hastalığıyla karışabilir. Ağrı ayırıcı tanıda önemlidir.
Virüsün hastalandırdığı sinirler duyusal sinirler olduğu için temas ve ısı algısı gibi hislerde de bozulmalar olur. Herhangi bir temas yok iken varmış gibi hisler alınabileceği gibi normalde ağrı/sızı uyandırmayacak temaslar can yakabilir. Beraberinde yanmalar hissedilebilir.
Karıncalanma olabilir. Bu bozulmalar hastalığın ilk aşamasında ağrıdan önce başlayabilirler ve sonradan da aylarca kalabilirler. Atak geçtikten sonra kalan hissizlik veya uyuşukluk hissi uzun zaman devam edebilir.
Ağrının süre ve şiddeti hastalığın nüksetme potansiyeli ile de ilişkilidir. İlk akut herpes zoster atağında ağrının süresi arttıkça nüks oranının da arttığı bildirilmiştir.
Ağrı dışındaki belirtiler de zaman zaman aynı derecede rahatsızlık verici olabilir Örneğin göz bölgesine yayılan bir Akut herpes zoster göz kapaklarının şişip kapanması ile geçici de olsa görememeye veya doğrudan göze de etki ederek görme keskinliğinde azalmaya yol açabilmektedir.
Zonanın aşısı var mı?
Shingrix ve Zostavax aşıları zonayı önlemek için geliştirilmiş aşılardır. Yetişkinler 50 yaşına geldiğinde bu aşıyı olabilirler. Aşı, Akut herpes zoster ile ilişkili cilt döküntüleri ve diğer komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir. Aşılama ile ilgili bilgiler için bkz: Zostavax
Zona Komplikasyonları
Menenjit
Varicella Zoster virüsü tüm diğer herpes virüsler gibi sinir dokuya çekilen bir virüstür. Bu nedenle her atakta beyne doğru biraz daha ilerler. Meninksler beyni koruyan birkaç tabakalı bir yapıdır, beyin zarı da denir. Virüsler burada bağışıklık direnci ile karşılaştıklarında enflamasyon meydana gelir.
Bakteriyel süperenfeksiyon
Sinir köklerinde iltihaplanmalar görülebilir.
Yüz Felci
Trigeminal sinir düğümünden çıkan motor sinir liflerinin iltihaplanmasıyla yüz kasları felç olabilir.
Göz hastalıkları
Göz ve çevresine dallar veren yüz sinirinin iltihaplanmasıyla keratit, iris iltihabı, episklerit, konjuktivit, uveit, akut retina nekrozu, optik sinir iltihabı, akut glokom gelişebilir, bu semptomlar körlükle sonuçlanabilir.
İşitme Sorunları
Sağırlık gelişebilir.
Motor Nöropati
Kasları uyaran sinirlerin hastalanmasıyla nörojenik mesane, diyafram felci (akciğer kapasitesinin düşmesi) ve çeşitli kas zayıflıkları gelişebilir.
Herpes Sonrası Sinir Ağrıları
Hastalıktan sonra aylarca devam edebilir.
Ramsay-Hunt Sendromu (Herpes zoster otikus)
Dış kulak yolunda veziküller (içi sıvı dolu küçük kabarcıklar) ve kulak ağrısı, dilin ön tarafında uyuşma, yüz felcinin birlikte bulunduğu bir sendromdur. Bu veziküller iç kulakta da olabilir, koklea (kulak salyangozu) içerisinde dahi bulunabilir. Kulakta ağrı ve veya dolgunluk-ıslaklık gibi hislere yol açabilir.
Transvers Myelit
His kayıpları, sfinkter zayıflıkları, bacakların kısmi felci
Damar Hastalıkları (Ensefalit)
- Beyin damarlarında vaskülit
- Geçici iskemik atak ve inme
- Şuur bulanıklıkları, şuur kapanmaları, kasılmalar
Deri Görüntüsünün Bozulması
Yara izleri, yüz skarları
İç Organ ve Eklem Tutulumları
- Perikardit (kalp zarı iltihabı)
- Myokardit (kalp kası iltihabı)
- Artrit (eklem iltihabı)
- Hepatit (Karaciğer iltihabı)
- Pnömoni (Zatürre)
Zona Hastalığında Tedavi
Herpes zosterin akut fazında tedavi, antiviral ajanlar ve semptomatik ağrı tedavisi üzerine odaklanmıştır.
Ozon tedavisi hem antiviral hem ağrı kesici özellikleriyle, ve en önemlisi bağışıklığı güçlendirici etkileriyle akut herpes zoster tedavisinde hastalık tablosunu kısa zamanda hafifleterek, hızlı iyileşme sağlayabilir.
Tedaviler kan yoluyla, O3-Otohemoterapi (Major Otohemoterapi) yöntemi ile yapılır. Damar-içi uygulma istenmeyen durumlarda yine bir kan ozonlaması sayılan rektal ozon yöntemi de uygulanabilir.
Ozon tedavisinin hiçbir yan etkisi yoktur.
Dr. Nilgün Eröztürk
Daha fazlası için: Herpes Virüsler Sadece Uçuk Yapmıyor