Yara ve Yanıklarda Ozon Tedavisi
Ozon tedavisinin doğuşu ozonun yara iyileşmesindeki mucizevi etkilerinin görülmesi sayesinde olmuştur.
Yara bakımı ve yanık iyileşmesinde Ozon Tedavisi ozonun tıbba girmesi kadar eskidir. İlk ozon kullanımları yaraların tedavisi alanında yapılmıştır. Bu tedavilerin olumlu etkilerinin görülmesi ile ozon tıbbın diğer alanlarında da uygulamaya girmiştir.
İçindekiler
Yara Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yara tedavilerinde ilk basamak daima dokuların temizliğidir. Yaranın çevreden bulaşmış partiküllerden ve mikroplardan temizlenmelidir. Bu aşamada antiseptik solüsyonlar kullanılarak yara yıkanır.
Temizlikten sonra varsa ölü dokular uzaklaştırılır.
Mikrop ve ölü dokulardan temizlendikten sonra eğer durumu elveriyorsa dikiş atılarak yara kapatılır.
Sonraki basamak yaranın korunmasıdır. Dikiş atılsın atılmasın, mikrop kapmasını önlemek üzere çeşitli preparatlar kullanılarak hasarlı bölgenin üstü örtülür.
Son olarak, gerektiği durumlarda hasarlı bölge bir sargı ile dış ortamdan tamamen izole edilir.
Yara tedavilerinde genel sağlığı dengede tutmak, vücudun susuz kalmamasını sağlamak, vücudun onarım mekanizmalarının sağlıklı çalışabilmesi için beslenme ve uykuyu desteklemek, varsa kan şekerini kontrol altına almak, bu amaçla ilaç, vitamin-mineral gibi beslenme desteklerini ihmal etmemek gerekir.
Yara ve Yanıklarda İlk Yardım Nasıl Yapılır?
Varsa kanamanın durdurulması ilk adım olmalıdır.
Sonraki adımlar sırasıyla yaranın temizlenmesi, mikroplardan arındırılması ve tekrar mikrop kapmamak üzere kapatılmasıdır.
Hangi Yaralarda Ozon Tedavisi Uygulanır?
Ozon tedavisi birçok faydalarının yanı sıra yara tedavilerinde de başarılı bir tedavidir. Kornea yanıklarında da araştırılmış, korneadaki yanığa bağlı yarayı kısa sürede tedavi ettiği gözlenmiştir.
Ozon tedavisi tüm yaralarda uygulanabilir. Buna kronik yaralar da dahildir.
Ozon tedavisi mikropları öldürerek, mikrodolaşımı iyileştirerek ve epitelizasyonu hızlandırarak kısa sürede yara iyileşmesi sağlar.
Geç iyileşen, bütün tedavilere karşın kapanmayan yaralarda ozon tedavisi yara iyileşmesini hızla düzeltebilir.
Ozon tedavisi, iyileşmeyen enfekte yaralarda antibiyotik direncinin kırılmasını sağlar.
Ozon tedavisinin yara iyileşmesindeki etkileri çok sayıda bilimsel araştırmaya konu olmuştur. Araştırmaların hepsinde ozon tedavisinin yara tedavi edici etkisi ve erken yara kapanması sağladığı teyit edilmiştir.
Toplamda 453 hastanın tedavi sonuçlarının yayınlandığı 9 çalışmanın incelendiği bir meta analizde ozonun anlamlı yara iyileşmesi sağladığı ve bu iyileşmeyi diğer tedavi ajanlarına kıyasla daha kısa sürede sağladığı bildirilmiştir.
Ozon tedavilerinin etkinliğini araştıran bilimsel çalışmalarda aşağıdaki mekanizmalar açıklığa kavuşmuştur:
- Ozon, kontrollü dozlarda, hücre rejenerasyonunu hızlandırabilir.
- Nükleer Faktör Kappa B (NFkB) gibi redoks transkripsiyon faktörlerinin aktivasyonu sonucunda büyüme faktörlerinin sentezini başlatabilir.
- Ozon, inflamatuar yanıtlar ve tüm yara iyileşmesi için düzenleyici faktör olan Tümör Nekroz Faktörü α (TNFa) ve TGF-β düzeylerini de optimal dengeye getirir.
Ozon tedavisinin en çok uygulandığı yaralar diyabet komplikasyonu olarak ortaya çıkan ayak yaralarıdır (diyabetik ayak).
Venöz ülserler de ozon tedavisinin uygulandığı diğer bir yara çeşididir.
Ozon tedavisi venöz dolaşım bozukluklarını tedavi ettiği gibi bu dolaşım bozukluklarından kaynaklanan yaralarda da ilk tercih olmalıdır.
Bunların dışında, ozon tedavisi deri ve mukozaların tüm yaralarında uygulanır.
Ozon tedavisi enfeksiyon olsun veya olmasın, haftalar, hatta aylarca kapanmamış yaraların da kapanmasını sağlar.
Yanıklar da ozonun sık kullanıldığı alanlardan biridir. Ozon bu yanıkların mikrop kapmasını önlediği gibi epitelizasyonun da daha çabuk meydana gelmesini sağlar.
Yanığın derinliğine ve büyüklüğüne göre lokal uygulamalara sistemik uygulamalar da eklenebilir.
Ozonun en çok kullanıldığı yaralar şunlardır:
- Şeker hastalarının ayaklarında oluşan yaralar (diyabetik ayak)
- Venöz dolaşım bozukluklarında ayak ve bacaklarda oluşan yaralar -venöz ülserler
- Arter dolaşım bozukluklarında ayak ve bacaklarda görülen kuru ve ıslak tip gangrenler, yaralar
- Yatalak hastalarda meydana gelen yatak yaraları (dekubitis ülserleri)
- Travmatik yaralar, enfekte yaralar, açık kırıklar, batın yaralanmalarında ameliyat öncesinde
- Ozon iyileşmesi zor olabilecek yaralarda ameliyat öncesinde ve ameliyat sonrasında uygulanmalıdır
- Ozon yara izlerinin (sikatris, nedbe) giderilmesinde de kullanılır.
Ozon ile Yara ve Yanık Tedavisi
Ozon yara ve yanıklarda çeşitli yöntemlerle uygulanır:
- Hasarlı bölgenin ozonlanmış serumlarla yıkanması
- Hasarlı bölge üzerine doğrudan ozon gazı uygulanması
- Anüs, rektum, üretra ve vajina yaralarında doğrudan ozon gazı uygulaması
- Deri hasarının ozon ile doyurulmuş bitkisel yağlarla tamamen kapatılması
- Ağız-boğaz yaralarında ozonlanmış yağ veya saf su tedavileri
- Vücudun onarım kapasitesini arttırmak üzere sistemik ozon tedavisi
- MAH (Major AutoHemoterapi)
- Damar yoluyla ozonlanmış serum infüzyonu
- Rektal ozon insüflasyonu
Ozon Tedavisi Yara ve Yanıklarda Ne işe Yarar?
- Ozon antiviral, antifungal ve antibakteriyel etkileri ile yara ve yanık yüzeyindeki tüm mikropları temizler
- Ozon kılcal dolaşımı iyileştirici etkileri ile yaraların kan dolaşımını iyileştirir
- Ozon doku onarımını teşvik edici etkileri ile yaranın üzerinin deri ile kaplanmasını hızlandırır
Yara ve Yanık Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yara ve yanık tedavisinde dikkat edilmesi gereken en önemli husus tedavinin sürekli doktor kontrolünde olmasıdır. Bazı durumlarda bu kontrolün haftada birkaç gün gibi sık aralıklarla yapılması gerekebilir.
Tedaviler sırasında pansumanın her gün yenilenmesi, bu sırada ölü dokuların mutlaka uzaklaştırılması da dikkat edilmesi gereken bir diğer husustur.
Sık Sorulan Sorular
Ozon tedavisi yaralara iyi gelir mi?
Yaraya ozon tedavisi nasıl yapılır?
Ozon yağı açık yaraya sürülür mü?
Bu konuda bilimsel araştırmalar var mı?
Sonuç
Kliniğimizde ozon tedavisi yara ve yanık bakımı alanında da uygulanmaktadır.
Tedavilerimizde hasarlı bölgenin lokal bakımı ve ozon ile tedavisi dışında, gerektiğinde diğer tedavi yöntemleri ile de genel sağlık desteklenmektedir.
Yara açılmasına sebep olan hastalığın tespiti, bu hastalığa yönelik tedavi programları ve önlemler de yara bakımı kadar önemlidir. Yara bazen buzdağının sadece görünen kısmı olabilir, geride hayati organları tehdit eden süreçler bulunabilir.
Yara bakımına paralel olarak hasta ve yakınlarının eğitimi ve genel sağlığı koruyucu tedavi ve önlemler yara tedavilerimizin genel yapısını oluşturur.